![](/media/lib/462/n-bazylikakatedra-c1dcacc174e57cedc9760992347cc66a.jpg)
Wspaniała bazylika-katedra w podupadłym rzymskim mieście
12 lipca 2021, 11:25W VI wieku p.n.e. Grecy założyli na Półwyspie Iberyjskim kolonię Empòrion. Kilkaset lat później Rzymianie wykorzystali tamtejszy port do lądowania na Półwyspie w czasie wojen z Kartaginą. To tam Katon Starszy założył obóz wojskowy, który stał się zalążkiem nowego rzymskiego miasta. Za czasów Augusta istniało tu Municipium Emporiae
![](/media/lib/461/n-sw.-mikolaj-b30cdabf29850b91e2dc033d9f3dafe5.jpg)
Przemyśl: podczas remontu na strychu klasztornym franciszkanów znaleziono 3 późnogotyckie rzeźby
30 czerwca 2021, 11:48Podczas prac remontowych prowadzonych na strychu klasztornym przemyskich franciszkanów pod deskami podłogi odkryto opakowane w papier trzy późnogotyckie rzeźby. Prawdopodobnie pochodzą one z wyposażenia nieistniejącego już wcześniejszego kościoła. Figury zostały wpisane do rejestru zabytków.
![](/media/lib/460/n-andromeda-45e052d9c5fe5bdae6b7275e7cf1ac72.jpg)
Wrocław: XVIII-wieczna figurka Andromedy kryła we wnętrzu niespodziankę
24 czerwca 2021, 04:38Podczas konserwacji ceramicznej XVIII-w. figurki Andromedy ze zbiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu z wnętrza zabytku wypadł papierowy rulonik zaklejony z obu stron kropelką wosku. Karteczkę rozwinięto w Pracowni Konserwacji Papieru i Skóry.
![](/media/lib/458/n-trakt-60da2a3cabd5206c39fbe1009d6a770f.jpg)
Badania drewnianego traktu z Jarosławia
9 czerwca 2021, 10:26Podczas prac ziemnych przy ulicy Grunwaldzkiej w Jarosławiu (woj. podkarpackie) robotnicy odkryli na początku roku drewniany trakt, prawdopodobnie z przełomu XVII i XVIII w. Wg Katarzyny Oleszek z firmy Arkadia, to jeden z najdłuższych drewnianych traktów, jakie dotąd udało się odkryć na obecnych terenach Polski.
![](/media/lib/457/n-katedra-ac0010e520c71c8e798d3095b8a1603c.jpg)
Osada wikingów pod najstarszą katedrą Norwegii
7 czerwca 2021, 10:31Pod podłogą najstarszej norweskiej katedry znaleziono ślady, które mogą świadczyć, że powstała ona na miejscu osady wikingów. Odkrycia dokonano, gdy archeolodzy rozpoczęli prace renowacyjne w katedrze w Stavanger w związku z zaplanowanymi na 2025 roku obchodami rocznicy założenia miasta.
![DNA](/media/lib/110/n-dna_double_helix_by_nhgri-9932bc5ff999a05240fe4241ac9252a8.jpg)
Dżuma wpłynęła na ewolucję naszego układu odpornościowego. Właśnie zdobyto pierwszy dowód
19 maja 2021, 11:14Analiza szczątków 36 ofiar dżumy dymieniczej z masowego XVI-wiecznego grobu na terenie Niemiec dostarczyła pierwszych dowodów na to, że proce ewolucyjny napędzany tą chorobą mógł doprowadzić do pojawienia się odporności na nią u przyszłych pokoleń. Odkryliśmy, że markery nieswoistego układu odpornościowego u współczesnych mieszkańców miasta występują częściej, niż u ofiar dżumy. To zaś wskazuje, że mogły się one pojawić w odpowiedzi na jej epidemię
![](/media/lib/230/n-dansemacabre-bbfc6374315b6f10445314d21715253f.jpg)
Nowotwory atakowały w średniowieczu znacznie częściej, niż sądziliśmy
11 maja 2021, 11:42W średniowieczu na Wyspach Brytyjskich ludzie chorowali na nowotwory 10-krotnie częściej niż dotychczas sądzono, informują naukowcy z University of Cambridge. Przeprowadzili oni pierwsze badania, w których wykorzystano zdjęcia rentgenowskie i tomografię komputerową do poszukiwania nowotworów w szkieletach populacji sprzed epoki przemysłowej
![](/media/lib/453/n-sobor-92fa98e51e6de102686f8af302f4c234.jpg)
Rosjanie znaleźli dwa książęce pochówki potomków Aleksandra Newskiego
4 maja 2021, 13:54Archeolodzy z Rosyjskiej Akademii Nauk zidentyfikowali pochówki książąt Dymitra Alekandrowicza oraz Iwana Dymitrowicza, potomków jednego z największych ruskich władców, Aleksandra Newskiego, świętego Kościoła Prawosławnego.
![](/media/lib/451/n-wlos-4460b1ae5fb9f144d90c0665c53ee9e4.jpg)
Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie: wszyty w grzbiet książki włos pochodzi prawdopodobnie z XVI w.
9 kwietnia 2021, 17:45Podczas opracowywania zbiorów pracownicy Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie (BUW) natrafili na niespodziewane znalezisko - włos i to nie byle jaki, bo najprawdopodobniej XVI-wieczny. Został wszyty w grzbiet książki oprawianej w tym okresie.
![](/media/lib/449/n-sniardwy-f1af533ba59252654851edb4e4323459.jpg)
Odnaleziono najstarszą szczegółową mapę z obszaru dzisiejszych Mazur. Jest datowana na XVI w.
25 marca 2021, 13:29Dr Robert Klimek, redaktor pisma Masovia, odkrył w archiwum Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz w Berlinie-Dahlem najstarszą znaną mapę szczegółową z obszaru dzisiejszych Mazur. Rękopiśmienna mapa przestawia drogę wodą z Ryna przez Wielkie Jeziora Mazurskie i rzekę Pisę aż do granicy zakonu krzyżackiego (Księstwa Prus) z Mazowszem. Specjalista ujawnił, że w katalogu opracowanym przez Winfrieda Blissa nosi ona tytuł Spirding-See (czyli jezioro Śniardwy) i jest datowana na XVI w.